Food feiten: waar komt de pretzel vandaan?
Je kent de pretzel misschien als die kleine krokante snack die je voorverpakt in de supermarkt vindt en die verbazingwekkend verslavend is. Wie al eens over de Duitse grens piepte, proefde misschien ook al de grote broer van deze schattige snack. Pretzels in een bagelformaat vind je vooral in Bavaria en omstreken terug in bakkers, maar waar komt deze gekke hap eigenlijk vandaan?
Niet alleen in Duitsland, maar ook in de Verenigde Staten zijn pretzels immens populair. De grotere versie van de kleine pretzelfs die je bij ons terugvindt, worden daar vooral gecombineerd met bier. Met wat geluk krijg je er zelfs nog kaassaus bij, waar je de pretzel naar hartenlust in kan doppen. De pretzel heeft over de hele wereld harten weten te veroveren, maar wie wil weten waar deze gezouten knoop vandaan komt, moet ver terug in de tijd.
In de naam van de pretzel
De legende wil dat de pretzel ontstond in de vroege middeleeuwen waar de christenen het gebruikten als feestelijk gerecht. De vorm van het brood symboliseerde gekruiste, biddende armen en de drie gaten in het brood verwezen naar de heilige Drievuldigheid: de Vader, de Zoon en de Heilige Geest. De ene theorie zegt dat de naam pretzel een afgeleide is van de Latijnse term ‘bracellae’ wat ‘kleine armen’ betekent. De andere beweert dan weer dat die naam afkomstig is van de term ‘pretiolas‘ wat staat voor ‘kleine beloningen’, omdat monniken ze uitdeelden aan brave studenten.
Het deeg waaruit de pretzel gemaak bestond eerst slechts uit een paar ingrediënten: water, bloem en gist. De geknoopte broodjes mochten daarom ook tijdens de vasten gegeten worden. De pretzel won steeds meer aan populariteit en werd rond 1000 n.C. zelfs het wapenschild van de bakkers in Duitsland waar ze de naam ‘bretzel‘ kregen. Pas na de oversteek van de Atlantische Oceaan kregen de broodjes hun huidige naam. Het waren dus de Amerikanen who put the pret in pretzel.